Versailles – meeples na francuskim dworze

Posted on 21 grudnia 2014 by Fiona

Jakie pałace/zamki zna każdy z nas choćby ze słyszenia? Wiele osób poznało historię szalonego bawarskiego króla Ludwika, który budował piękne zamki. Ci, którzy interesują się horrorem, i wiedzą, że w Rumunii wciąż stoi zamek Vlada Tepesa (Draculi). Istnieje też pałac, który kojarzy się z przepychem, a którego nazwę zna prawie każdy. Pałac ten znajduje się w Wersalu.

Budowlę, którą określamy mianem Wersalu, nie jest pojedynczym pałacem, ale ogromnym kompleksem. Początki budowli wiążą się z pasją myśliwską króla Ludwika XIII, który często polował w lasach pod Paryżem. Wzniesiony dla króla zamek myśliwski (1623r.) tak przypadł do gustu władcy, że przebywał w nim bardzo często. Powiększył też i upiększył budowlę (użyto np. jasnego kamienia, budulca typowego dla okresu panowania Ludwika XIII). Urządził także park. Pałac w Wersalu spodobał się również następnemu królowi – Ludwikowi XIV. Temu władcy pałac zawdzięcza gruntowną przebudowę, określenie Pałac-Słońca, a także rolę stolicy Francji. W roku 1682 pałac wersalski stał się największym pałacem w ówczesnej Europie.

Biały pałac wśród zieleni

W wieku XVII król Ludwik XIV wielokrotnie przebudowywał pałac w Wersalu. Obecnie możemy wcielić się w architekta tego władcy grając w grę planszową Versailles Andreia Novaca. Nasze działania będą koncentrować się na solidnej, estetycznej planszy. Przedstawia ona plac budowy oraz miejsca kluczowe dla konstruowania pałacu np. kamieniołom. Aby budować pomieszczenia i parki, musimy pozyskać projekty z Gildii Architektów. Projekty mają postać grubych, kwadratowych żetonów, które mają z jednej strony ilustracje lokalizacji, z drugiej zaś – wyszczególnienie kosztów budowy. Warto zaznaczyć, że komponenty te pasują do prawdziwego wyglądu Wersalu – komnaty są białe (a jak wiadomo do budowy używano białego kamienia), wiele żetonów ma barwę zieloną, która odpowiada hektarom parku, które otaczały Pałac-Słońce.

W trakcie partii będziemy używać sześcianów surowców (kamienia, złota, drewna), robotników, znaczników aktywacji i technologii. Wszystkie te komponenty zostały wykonane z drewna. Z kolei dekoracje mają postać małych żetonów z dość grubej tektury. Wszystkie więc elementy recenzowanej pozycji mają wysoką jakość i dobrze wpisują się w temat gry. Instrukcja Versailles zawiera tylko 4 strony, jednak w prosty sposób tłumaczy zasady zabawy.

My budujemy, a król już idzie

Podczas rozgrywki przyjdzie nam się wcielić w architektów, którzy współzawodniczą w wyścigu o względy Ludwika XIV. Jak? Otóż projektując i budując wspaniały pałac w Wersalu. Zabawę możemy streścić w najprostszy sposób jako przesuwanie swoich robotników po lokacjach planszy, które aktywujemy, a przy okazji zdobywamy punkty zwycięstwa (VP). Rozgrywka w Versailles toczy się przez szereg następujących po sobie tur poczynając od pierwszego gracza i dalej postępując zgodnie z ruchem wskazówek zegara. W swojej turze gracz musi przesunąć co najmniej jednego ze swoich robotników z jednej lokacji na planszy do innej. Może to być regularny ruch (regular movement) – jednym robotnikiem o jeden obszar do przodu lub podwójny ruch (double movement – w tym celu musimy „wyczerpać” jeden z naszych dwóch znaczników podwójnego ruchu) – jednym robotnikiem o 2 lokacje lub dwoma o 1 lokacje. Dozwolone zawsze jest tylko przemieszczanie zgodnie z kierunkiem wskazywanym przez strzałki na planszy. Wybraną lokacje oznaczamy własnym znacznikiem aktywacji – nie wolno nam przemieszać robotników do tego miejsca w naszej następnej kolejce! Każdy obszar posiada specjalne zdolności, z których możemy skorzystać albo i nie. Generalnie im większa ilość robotników w danej lokacji, tym lepsze bonusy możemy zdobyć.

Obszarów na planszy mamy aż osiem, a każdy z nich dostarcza odmiennych korzyści. Kamieniołom marmuru (marble quarry), Tartak (lumber mill) oraz Kopalnia złota (gold mine) dostarczają surowców niezbędnych do budowy i rozwoju. Gildia Architektów (Architects’ Guild) to miejsce, gdzie pozyskamy kafle pałacu, a Warsztat (workshop) pozwoli nam zdobyć elementy dekoracji. Gildia Alchemików (Alchemists’ Guild) to miejsce, gdzie możemy rozbudowywać nasze „drzewko technologiczne”, a z kolei na placu budowy (construction yard) przyjdzie nam wznosić zabudowania i ogrody. Lokacja Łaska króla (king’s favor) pozwoli nam na zrekrutowanie nowych robotników (zawsze zaczynamy zabawę z określoną ilością „pracowników”, a reszta możliwa jest do „zatrudnienia” w toku postępu zabawy).

Najciekawszym rozwiązaniem w Versailles jest niewątpliwie zastosowanie tzw. drzewka technologicznego, które pozwala na zwiększanie możliwości gracza w toku rozgrywki. Możemy zdobywać więcej surowców podczas aktywacji adekwatnych lokacji (I rząd), możemy zdobywać zasoby w czasie aktywacji przeciwnika (II rząd) oraz możemy korzystać ze zdolności lokacji w trakcie aktywacji jej przez przeciwnika (III rząd). W interesujący sposób wykorzystano także ruch robotników. Gracze do dyspozycji mają 2 specjalne znaczniki podwójnego ruchu, które pozwalają na szybsze przemieszczanie się – co prawda po użyciu „wyczerpują się”, ale można je „odnowić” w dwóch obszarach planszy. „Siła” zdolności danej lokacji jest tym mocniejsza, im większa liczba robotników gracza znajduje się tam jednocześnie. Spodobać się może sposób wykorzystania kafli pałacu, które z jednej strony posiadają oznaczenie kosztu wystawienia i wartość w punktach zwycięstwa, a z drugiej strony odpowiedni rodzaj terenu. Klimatycznym rozwiązaniem jest obecność pionka króla (Ludwika XIV), który przemieszcza się) aktywacja następuje po każdorazowym przekroczeniu przez robotnika trasy przemierzanej przez władcę) po królewskim traku – gdy dotrze do końca zabawa się kończy. W odróżnieniu od innych gier na plus należy również zaliczyć to, że wszystkie elementy, które zbierzemy podczas rozgrywki, a nie wykorzystamy przez całą grę, mają również swoją wartość punktową w ostatecznym podliczaniu.

Podsumowanie

Versailles jest tytułem solidnym w dwóch znaczeniach tego słowa. Komponenty gry zostały wykonane z drewna i grubej tektury – a więc z materiałów odpornych na uszkodzenie. W zakresie mechaniki pozycja jest solidna, gdyż rozwiązania/mechanizmy dobrze się zazębiają. Autor Versailles nie stworzył w tym przypadku innowacyjnego produktu, ale przemyślany tytuł z kilkoma ciekawymi możliwościami (np. wykonywanie akcji w turze współgraczy). Oprawa graficzna i mechanika dobrze oddają czasy, w których gra jest osadzona – przy budowie i przebudowie Wersalu pracowało wielu projektantów, zaś obecność charakterystycznych , białych fasad i parku pasuje do rzeczywistego wyglądu pałacu.

Versailles nie jest tytułem bez wad. Mankamentem recenzowanej pozycji jest brak dodatkowych trybów, trzeba rozsądnie dozować grę, aby zbyt szybko się nie znudziła. Jest to jednak dość częsty problem planszówek o prostej mechanice – z jednej strony łatwe zasady są zaletą, z drugiej zaś mogą powodować problem z regrywalnością. Dla osób, które lubią lekkie i proste gry ekonomiczne, Versailles będzie odpowiednim wyborem. Fani cięższych pozycji mogą potraktować recenzowany tytuł jako przystawkę przed bardziej wymagającym tytułem. Pozostałym miłośnikom planszówek doradzam zagrać w Versailles przed zakupem.

Plusy: